تاریخ انتشار : سه شنبه ۲۵ شهريور ۱۳۹۳ ساعت ۰۹:۴۶

وبلاگ سرحد بلوچستان نوشت : هوْش و سسا«اصطلاحات هوش وحافظه در زبان بلوچی)

مارشت /mārešt/: احساس،حس،عاطفه

سما /samā/: حس، احساس ،شعور،هوش

سِنچ /senǰ/: 1- حس مشترک،احساس 2- سلیقه

کـُنٹ/konŤ/: حس ششم

سَسا/sasā/: 1- ذهن،فکر،خیال 2- نیَّت،نظر،عقیده.3- مغز،کلـِّه .4- جان،روح 5- فهم ودرک.

حیال/hayāl/ : خیال،اندیشه،فکر،عقیده

پـِگر/pegr/ : فکر،گمان،تصوّر،قصد

بیچـَّار/bīččār/ : 1- اندیشه 2- تفکر در نظرگیری؛انتظار؛قصد

زانشت/zānešt/ : قوّه درک؛ادراک2- معرفت،آگاهی،دانش.

زانگ/zānag/ : دانش،دانایی،علم،معرفت،اطلاع،آگاهی

زانت/zānt/ : 1- عقل ، خرد.2- هوش،3- فهم،ادراک

زانتکار/zānt kār/ : 1- عقلانی،ذهنی،فکری.2- خردمند،هوشمند،فکور.3- مردم خردمند،مردم با فکر

زانوْگر/zānovgar/ : 1- دانشجو،طلبه.2- فاضل،عالم؛مرید

شـَهزانت/šahzānt/ : فیلسوف،حکیم

دانا/dānā/ : دانا،آگاه،عالم

کـَواس/kavās/ : کارشناس،خبره،متخصِّص.

زَبر/zabr/ : خبره،متخصِّص،ماهر

کارزانت/kār zānt/ : متخصِّص فنی،هنرکار

وڑزانت:/vař zānt/ متخصص،فنی،مهارتی

زاناس/zānās/: متخصص

زاناسی /zānāsī/: 1- تخصیص،اختصاص.2- تشخیص

اگل /agl/: خِرَد ،عقل

پَهم /pahm/: فهم،درک،ذهن

زِرد /zerd/: وجدان،فراخود،فرامن

جبین/ǰabīn/: وجدان،فراخود،فرامن

دِلگوْش /delgovš/: توجه،دقت،مواظبت

نِگوْش /negovš/: تمرکز؛عمل متمرکز کردن

کِمار /kemār/: اعتنا،توجه،اعتنا کردن

سَرپَد/sarpad/: آگاه

سَرپَدی /sarpadī/:آگاهی

گیر/gīr/: حافظه،ذهن،هوش؛یاد

ترانگ /terāng/:حفظ کردن،ازبر کردن

یات /yāt/: یاد،حافظه،هوش

یات گیری/yāt gīrī/: یادگیری،رمز گردانی

آدگار /ādgār/: یادگار،بنای یادگیری

ترانگیْج /trāngehǰ/: یادداشت

راسبَند /rāsband/: منطق؛علم منطق

راسبَندگر/rāsbandger/: منطق دان

راسبندیْن /rāsbandehn/: منطقی،حسابی

اگلی /aglī/:1- ناطق،عاقل.2- معقول،عقلی.3- حسابی

بُود /būd/: استعداد،ذوق،نعمت خداداده

بُودناک /bovdnāk/būdnāk/: با استعداد،با ذوق،هنرمند

بودشت /būdešt/bovdešt/:استعداد،گنجایش،شایستگی

کـَرزشت /karzešt/: شایستگی،لیاقت،استحقاق

اَرزشت/arzešt/: اهمیت،قدر،اعتبار