وبگاه "البرزبان" نوشت:
اول بهمن ماه نقطه عطفی بود در ادبیات دیپلماتیک جبهه مقاومت انقلاب اسلامی؛ در این روز مقام معظم رهبری(حفظه الله) با ارسال پیامی به جوانان اروپایی و امریکای شمالی فصلی جدید به نام دیپلماسی فطرت را در ساختار سیاست خارجی مبتنی بر توحید وارد کردند .
دیپلماسی فطرت یعنی دعوت از آحاد انسانها برای رجوع به فطرت و یافتن و حمایت از حقیقت؛ این چیزی بالا تر از دیپلماسی سیاسی و حتی فرای دیپلماسی عمومی است.
فارق از متن پیام که به زبان های مختلف منتشر شده است؛ از آنجا که هنر بنا به تعبیر مقام معظم رهبری(حفظه الله) بلیغ ترین و رسا ترین ابزار انتقال پیام است شروع این سر فصل رسالتی جدید را بر دوش رسانه ها و اصحاب هنر میگذارد که کوتاهی در آن مصداق کوتاهی در جهاد است. جهادی که قرآن آن را معیار تمایز و برتری قرار داده است .آنجا که خداوند میفرماید :
"مؤمنان خانه نشين كه زيان ديده نيستند با آن مجاهدانى كه با مال و جان خود در راه خدا جهاد مىكنند يكسان نمى باشند. خداوند،كسانى را كه با مال و جان خود جهاد مىكنند به درجه اى برخانه نشينان مزيّت بخشيده ، و همه را خدا وعده [پاداش] نيكو داده،و [لى] مجاهدان را برخانه نشينان به پاداشى بزرگ ،برترى بخشيده است" (1)
اندیشه ها زمانی که به روی کاغذ می آیند تازه در مرحله اول ظهور قرار دارند و باید از این مرحله عبور کرده و در واقع به مخاطبین ابلاغ شوند و بعداز ابلاغ تبیین و سپس تفهیم گردند. که این همان رسالت رسانه ها و اصحاب هنر است .
در سیره اهل بیت نیز به این نکته توجه شده است و در موارد زیادی با ترغیب به حرکتهای هنری چون شعر، مفاهیم عالیه را از قالب خشک رسمی به قالبی هنری و لطیف تبدیل مینمودند تا جانها مستعد نسبت به آن واکنش سریعتری نشان دهند؛ به عنوان مثال:
صالح بن عقبه از حضرت امام صادق(عليه السّلام) نقل كرد كه آن جناب فرمودند:
كسى كه در مرثيه حضرت امام حسين (عليه السّلام) يك بيت شعر خوانده پس گريه كند و ده نفر را بگرياند بهشت براى او و آن ده نفر مىباشد.و كسى كه يك بيت شعر در مصيبت حضرت امام حسين عليه السّلام خوانده پس گريه كند و نه نفر را بگرياند بهشت براى او و آن نه نفر مىباشد.و پيوسته امام عليه السّلام اين فقره را با كاهش دادن نفرات تكرار نموده تا بالأخره فرمودند:و كسى كه يك بيت شعر در مصيبت حضرت امام حسين عليه السّلام خوانده و خود بگريد (راوى مىگويد گمان مىكنم امام عليه السّلام فرمودند: يا تباكى كرده و خود را به صورت گريه كن درآورد).بهشت براى او مىباشد.
هنر که متاسفانه با شعار "هنر برای هنر" امروز در جایگاه اصلی خود یعنی "دمیدن روح تعد درکالبد انسانها" (2)واقع نشده است؛ قالبی است که به سادگی با فطرتها ارتباط برقرار میکند و با لطافت،نهال معانی را در جان انسانها غرس مینماید، تا با استمرار، معانی متعالیِ جوانه زده شده،به درختی تناور و زیبا تبدیل شوند و مصداق کلمه طیبه قرار گیرند که اصلش ثابت و شاخ و برگش در آسمانها خواهد بود.(3)
در دیپلماسی فطرت، هنر اصیل و متعهد با قابلیتی ذاتی که دارد موظف است پیام رهبران الهی را در قالبهای هنری اعم از هنرهای مکتوب و تجسمی از شعر و موسیقی و نقاشی گرفته تا هنرهای مدرنی چون تولیدات چند رسانه ای ریخته و آن را از وادی رسانه به جامعه مخاطبین برساند .
اما در این میان توجه به نکاتی مهم باعث میشود تا رسیدن به مقصودِ مطلوب، سریع تر حاصل گردد .
توجه به زیبایی شناسی ملتها :
هر ملتی با توجه به تاریخ فرهنک اساطیر نوع اقلیم و بسیاری از مؤلفه های دیگر زیبایی شناسیش با ملتهای دیگر متفاون است به عنوان مثال نوع موسیقی ها ترکیب رنگها و نمادهای مورد استفاده در یک فیلم شاید برای جوانان امریکای جنوبی خوشایند باشد اما همان تولید شاید در اروپا مورد توجه قرار نگیرد .
توجه به نقل صحیح مفهوم:
نکته ای که در باب هنر مطرح است این است که هنر با توجه به گستره و انعطافی که دارد گاه بر مفهوم غلبه میکند و در واقع مفهوم در قالب گم میشود . در انتقال مفاهیم عالی باید به این نکته توجه داشت که قالب بر مفهوم غلبه نکند .
هنر مفهوم :
نکته دیگر این است که هنر باید در حد فهم عامه مردم باشد. گاه هنر مندان چنان در عرصه هنری خود غرق میشوند که جز متخصصان کسی سخن آنان را نخواهد فهمید مثلا در وادی شعر چنان از تشبیه و استعاره و کنایه استفاده نموده اند که معنا در بطن شاعر برای ابد خواهد ماند و کسی از این هنر اگر چه فاخر به معنایی منتقل نخواهد شد .
بنا به دستور صریح قرآن در یاری خدا باید از تمام قوت ها استفاده کرد(4) و هنر و رسانه که مکمل یک دیگر هستند از قوی ترین ابزارهای امروز هستند.
امروز بر اصحاب هنر واجب است که پیام رهبر امت اسلامی را در قالبهای فاخر هنری باز تولید نموده و بر اصحاب رسانه لازم است که این پیام را به گوش مخاطبان آن در اروپا و امریکای شمالی برسانند .
مفسر فرزانه آیت الله جوادی آملی زمانی در درس تفسیر خود در باب ابزار و معجزات مورد استفاده پیامبران میفرمودند: امروز اگر پیامبری ظهور کند بر دوش خود دوربینی خواهد داشت .
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت :
1)نساء 95 / لا يَسْتَوِي الْقاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنينَ غَيْرُ أُولِي الضَّرَرِ وَ الْمُجاهِدُونَ في سَبيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدينَ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقاعِدينَ دَرَجَةً وَ کُلاًّ وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنى وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدينَ عَلَى الْقاعِدينَ أَجْراً عَظيماً
2)هنر، دمیدن روح تعهد در کالبد انسان هاست(امام خمینی«ره»)
3)أَلَم تَرَ كَيفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصلُها ثابِتٌ وَفَرعُها فِي السَّماءِ﴿سوره ابراهیم ۲۴﴾ترجمه : آیا ندیدی چگونه خداوند «کلمه طیبه» (و گفتار پاکیزه) را به درخت پاکیزهای تشبیه کرده که ریشه آن (در زمین) ثابت، و شاخه آن در آسمان است؟!
4)وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ (انفال 60) ترجمه :و هر چه در توان داريد در مقابل دشمن بکار گیرید.
انتهای پیام